مشخصات گنبد مشتاقیه کرمان
ز میدان مشتاقیه کرمان وارد خیابان 17 شهریور که می‌شوید روبروی بازار سبزی فروشی‌های کرمان که هیاهویش مثال نزدنی است، بنایی قرار گرفته که به نوعی شناسنامه میدان بزرگ شهر محسوب می‌شود، مقبره مشتاقیه که آن را "سه گنبد" نیز می‌خوانند، در هر نقطه از حیاط آرامگاه که می‌ایستیم یکی از این گنبدهای زیبا چون کودکانی شوخ و شنگ که هوس قایم باشک بازی به سرشان زده از دیده ناپدید می‌شود.
اگرچه این مکان در ابتدا مزارمیرزا حسین‌خان جد اعلای سادات معروف به میرحسینی بوده است اما شهرت آن بیشتر به خاطر دفن مشتاق علیشاه از صوفیان نامی قرن سیزدهم هجری قمری است که در سال 1206 ه.ق به دلیل عقایدش او را سنگسار کردند.
این مقبره در شرق مسجد جامع کرمان واقع شده است که سه گنبد آن بر فراز قبر مشتاق علیشاه، شیخ اسماعیل و کوثر علیشاه بنا شده‌اند.
ویژگیها گنبد مشتاقیه کرمان
ساخت این بنا و گنبد اصلی آن به اواخر دوره صوفیه و اوایل دوره قاجاریه باز می‌گردد و در دوره‌های بسیاری نیز مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته است.
کاشیکاری‌های گنبدها، کاشیکاری اصلی نیست و حدود 27 سال پیش انجام گرفته است و از زیر این بنا دو رشته قنات عبور کرده است که در دوره‌های مختلف موجب نشست زمین و آسیب رساندن به ساختمان آن شده است.
سیمای عمومی گنبد مشتاقیه کرمان
دو گنبد این بنا دارای کاشی کاری و یکی از گنبدها نیز آجری است که از همان زمان قاجاریه که آن را ساختند به همین شکل بوده است. مقبره مشتاق علیشاه در قسمت شمالی بنا واقع شده است که تزیینات داخلی آن بسیار جالب توجه است و رو به حیاطی ساخته شده که حوض زیبا و درختان پرشمار آن گویی برای آرامش آنها که در این مکان دفن شده‌اند در برابر آن همه هیاهوی پر سر و صداترین منطقه شهر کرمان به یادگار مانده‌اند.
در زیر این گنبد منبری نیز باقی مانده که در نوع خود بسیار جالب توجه و نفیس است. کاشیکاری‌های سقف دو گنبد مشتاقیه گویا در قرن اخیر ساخته شده‌اند اما کاشیکاری و تزیینات داخلی آن که از آثار ارزنده هنری نیز محسوب می‌شود مربوط به همان دوره قاجاریه است.
پ
سایر اطلاعات گنبد مشتاقیه کرمان
دکتر ابراهیم باستانی پاریزی در کتاب "آسیاب هفت سنگ" خود می‌نویسد: "یک غلط مشهور وجود دارد و آن این است که تصوف موجب گمراهی و سوق خواننده به ترک دنیا و اعراض از جهان مادی و توجه به کاهلی و سست‌گیری خواهد شد".
او در مورد مشتاق می‌نویسد:"مخالفان وی در شهر که بازار مشتاق علیشاه را گرم دیدند در فکر نابودی او افتادند و نقطه ضعفی که از او در دست داشتند نواختن ساز بود. روایت است که ظهر 21 رمضان 1206 هجری قمری، مشتاق علیشاه وارد مسجد جامع کرمان می‌شود تا فریضه خود را به جا آورد. پسر ملاعبدالله، یکی از روحانیون شهر به دروغ در میان جمعیت فریاد بر می‌آ ورد که ملاحکم سنگسار مشتاق را صادر کرده و مردم به سوی او حمله‌ور می‌شوند و او را به بیرون از مسجد برده و در محلی به نام "تل خر فروشان" به همراه مریدش درویش جعفر سنگسار می‌کنند." و بدین ترتیب زندگی او به پایان می‌رسد.
می‌گویند که مشتاق علیشاه قرآن را با نوای سه تار می‌خوانده است و جلال آل احمد در سفرنامه‌اش پس از حضور در مقبره مشتاقیه نوشته است:"اگر سیم چهارم سه تار را سیم "مشتاق" می‌گویند به ابتکار این باباست که اینجا خفته،"به هرحال ظاهرا بعد از سالها مهجوری این بنای تاریخی و مشهور در کرمان و بی توجهی به آن، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان تصمیم به مرمت این بنا که زیر نظر اداره کل اوقاف و امور خیریه این استان اداره می‌شود گرفته است.
منبع گنبد مشتاقیه کرمان
1- چهره ایران، راهنمای گردشگری استانهای ایران، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، پاییز 1392.
2- خبرگزاری ایسنا
