کوه تفتان سیستان و بلوچستان

قله آتشفشانی کوه تفتان چهل تن نام دارد که در فاصله ۳۸۰ کیلومتری خط مستقیم شمال دریای مکران واقع شده است و فاصله مستقیم آن تا زاهدان ۱۰۰ کیلومتر است. ارتفاع این قله ۴۰۳۶ متر از سطح دریا است و از سه دهانه آتشفشانی آن همواره بخار گوگرد خارج می‌شود. در ورودی حفره‌های آتشفشانی تخته‌های گوگردی خالص به وفور دیده می‌شوند. این قله دارای دو شاخک هست؛ یکی در شمال که مرتفع‌تر است و زیارت نام دارد و دیگری شاخک جنوبی آن که کوتاه‌تر است و ماده کوه نامیده می‌شود. از سمت شمال شرقی به این قله صبح کوه و از طرف غرب به آن نر کوه می‌گویند. نزدیکترین شهر به تفتان خاش است.

تَپت در زبان بلوچی به معنای گرما می‌باشد و تفتان برگرفته شده از تپتان است که جمع تپت می‌باشد. این آتشفشان فعال است و گازهای گوگرد در دهانه آن منتشر می‌شوند. کوهنوردان عموماً از یال غربی صعود می‌کنند که در آن پناهگاه مجهزی ساخته شده‌است.

به دلیل وزش بادهای سنگین و سرد در فصل زمستان عموماً صعود به این قله بسیار دشوار است. به طوری که مسیر ۳ ساعته تا پناهگاه بیش از ۸ ساعت زمان نیاز دارد.

کوهنوردان با ارائه مدارك زیر به روابط عمومي هیئت کوهنوردی استان سیستان و بلوچستان شرایط گواهي صعود به تفتان را اخذ می کنند: كارت ملي يا شناسنامه، عكس روي قله، مبلغ 2500تومان

در جاده خاش به زاهدان اگر از خاش به سمت شمال حرکت کنید پس از حدود ۲۰ کیلومتر تابلوی بزرگی مسیر دسترسی به قله تفتان را به شما نشان می‌دهد. اگر از زاهدان به سمت خاش حرکت کنید حدود کیلومتر ۱۳۰ به خروجی روستاهای تمندان و کوشه می‌رسید. از سر جاده تا دو راهی که سمت راست آن با تابلویی شما را به طرف اردوگاه راهنمایی می‌کند حدود ۲۰ کیلومتر، و از دو راهی تا اردوگاه ۸ کیلومتر راه پیش رو خواهید داشت. از اردوگاه آموزش و پرورش دره گل تا پناهگاه صبح از مسیر تنگه گلو نیاز به سه ساعت کوهپیمایی است. از پناهگاه صبح تا قله تفتان حدود ۳تا ۴ ساعت زمان لازم برای صعود است.

وب سایت کوهنوردان زرتشتی ایران دانش نامه ویکی پدیا