موزه تاریخ طبیعی زنجان

موزه تاريخ طبيعي از جمله مكان¬هاي فرهنگي، اجتماعي، آموزشي، تحقيقاتي و نمايشگاهي مي¬باشد . این موزه که در زمینی به مساحت 2 هزار متر مربع و با زیربنای 800 متر مربع احداث و برای بازدید عموم دایر است.

موزه تاريخ طبيعي اداره كل حفاظت محيط زيست استان زنجان به منظور حفظ و در معرض نمايش گذاشتن گونه¬هاي جانوري و گياهي، سنگواره¬ها و نمونه¬هايي از برخي كاني¬ها و سنگ¬هاي معدني موجود در استان، در سال 1373 افتتاح گرديد. در سال 1380 اقدامات دامنه داري جهت بهسازي كمي و كيفي موزه تاريخ طبيعي صورت گرفت، اين اقدامات عبارتند از: افزايش فضاي مفيد موزه، مرمت نمونه هاي آسيب ديده، طراحي و ساخت ويترينهاي محافظ نمونه و نيز جذب پرسنل فني و كارشناسي براي موزه در جهت ارتقاء كمي و كيفي آن از وضعيت نمايش و تفريحي به موقعيت خدمات دهي بيشتر از نظر علمي و تخصصي به دانش آموزان، هنرجويان، دانشجويان و ساير علاقمندان به طبيعت و حيات وحش.

مراجعین به موزه تاریخ طبیعی این استان می توانند از نزدیک گونه های جانوری شاخص این استان ازجمله آهو، کل و بز، قوچ و میش ارمنی، خرس قهوه ای، عقاب طلایی، سارگپه، گرگ، یوزپلنگ ایرانی، مار، عقرب و رتیل، را مشاهده کنند. در قسمتی از این مجموعه که دارای یک سالن بزرگ در دو طبقه است مجسمه‌ای از دایناسور دیپلودوکوس گیاه‌خوار که در حدود 150 میلیون سال پیش می‌زیسته به نمایش گذاشته شده است که در همان ابتدای ورود به موزه نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. موزه تاریخ طبیعی زنجان که از لحاظ ساختمان و طبقه‌بندی نمونه‌های جانوری و گیاهی و نوع گونه‌های جمع‌آوری شده یکی از موزه‌های طبیعی در خور توجه در سطح کشور است و با اقداماتی که انجام گرفته در این مرکز بیش از 58 نمونه از پستانداران، 103 نمونه از پرندگان، 26 نمونه از خزندگان، 17 نمونه انواع ماهیان و 120 نمونه از حشرات مختلف جمع‌آوری و در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده شده است.در این موزه که نمونه‌های نادر گیاهی، جانوری و کانی استان زنجان جمع‌آوری و به‌صورت نمایشگاهی که نمایانگر اکوسیستم متنوع استان است، طراحی و مسجع گردیده است در حال حاضر یکی از موزه‌های غنی در سطح کشورمان محسوب می‌شود. از گونه‌های موجود در موزه تاریخ طبیعی زنجان می‌توان به 15 گونه گیاهی، 38 گونه فسیل بی‌مهرگان، بیش از 30 گونه فسیل گیاهان، 76 گونه سنگ و کانی، 19 گونه اسکلت و بالغ بر 55 گونه از سایر بندپایان اشاره کرد.

با توجه به اين اصل مهم كه ادامه حيات بشري به بقاي طبيعت بستگي دارد از اين رو اهميت علوم طبيعي و نقش موزه¬هاي تاريخ طبيعي در اشاعه دانش و فرهنگ زيست محيطي در جهان امروز بيشتر محسوس مي-باشد. لذا اين مراكز مي¬توانند انديشه و احساس مردم را در مورد جلوه¬هاي تنوع زيستي و خطر انقراض گونه¬هاي كمياب جانوري و گياهي برانگيزد. از وظایف اصلی این واحد علمی و آموزشی متمرکز ساختن تحقیقات علمی و کاربردی و در صورت امکان اجرای بسیاری از آن‌هاست تا بتواند از طرفی در ابعاد وسیع تعالی علمی دانشجویان و دانش‌آموزان زنجانی را میسر ساخته و از طرف دیگر گامی ارزنده در راستای هرچه مطلوب‌تر کردن بهره‌گیری صحیح از منابع طبیعی و میراث ملی شهرمان بردارد. یکی از اهداف مهم موزه‌های تاریخ طبیعی، معرفی انواع گونه‌های جانوری بومی و غیربومی مهاجر است که به همین منظور لاشه جانوران به صورت تاکسیدرمی شده در معرض دید عموم گذاشته می‌شود . در موزه تاریخ طبیعی زنجان غرفه‌هایی که نمایانگر اکوسیستم‌های متنوع استان است طراحی و بصورت بسیار زیبایی مجسم شده و همچنین نمودی از غارهای آهکی و تشکیلات استالاگیت و استالاگمیت استان به نمایش گذاشته شده است.در این مرکز فرهنگی و آموزشی« دیو راماهایی» که نمایانگر طبیعت استان است طراحی و در قالب صحنه‌ای با حیات وحش موجود مجسم و به طرز بسیار جالبی پیاده گردیده و سعی شده است جانور در محیط طبیعی زندگی خود بصورتی نشان داده شود که نمایانگر ارتباط حیوان با محیط زیست خود باشد و دانش‌پژوهان بتوانند نهایت استفاده را ببرند.در موزه تاریخ طبیعی زنجان در صحنه‌ای از دوران‌های ماقبل تاریخ با تجسمی از دایناسورها و گیاهان در 150 میلیون سال پیش طراحی و به نمایش گذاشته شده است. این صحنه که حاصل تلاش هنرمندان مجسمه‌ساز با همکاری زیست‌شناسان و تاکسیدرمیست‌های سازمان حفاظت محیط زیست ساخته شده بسیار قابل توجه است.در صحنه ماقبل تاریخ این موزه دایناسورهایی به نام‌های آلازاروس گوشت‌خوار و دیمیترودون که اجداد تمساح فعلی است و پرنده پتر آنودون و رامغارنکوس به نمایش گذاشته شده است.صحنه ماقبل تاریخ این موزه همچنین نموداری از آتش‌فشان‌ها، مرداب‌ها و رستنی‌های دوران‌های مختلف زمین‌شناسی را نشان می‌دهد.

بازدید از موزه تاریخ طبیعی زنجان رایگان است . در همه قسمت‌های موزه تاریخ طبیعی زنجان با قرار دادن کارت‌های مخصوص اطلاعات کلی و لازم در مورد هر یک از نمونه‌ها به بازدید کنندگان ارائه شده است . ساخت و راه‌اندازی موزه تاریخ طبیعی زنجان با اعتباری حدود 3 میلیون تومان در سال 1368 آغاز و سپس با تامین اعتبار تا سقف 145 میلیون ریال در سال‌های بعد به تدریج تکمیل و در نهایت در 19 خرداد ماه سال 1373 با حضور مقامات استانی و سازمان مرکزی افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت و هم‌اکنون همه روزه خیل مشتاقان و علاقه‌مندان علوم طبیعی را پذیراست .

وب سایت های : سیری در ایران ، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران ، راهنمای گردشگری زنجان ، خبر گزاری فارس ،