عمارت موسی خانی (شهربابک)

عمارت موسی خانی (شهربابک) در گذشته به عنوان ساختمان فرمانداری استفاده می شد اما هم اینك ساختمان میراث فرهنگی و موزه مردمشناسی است. عمارت موسی خانی شهر بابک از نظر موقعیت مكانی در خیابان شریعتی و در محله سفلای این شهر قرار دارد.

پس از حاج محمد علی ملقب به "حاج آقا" فرزندش در شهر بابک به حکومت رسید. دوران حکومت او هم زمان با سلطنت محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بود و موقوفات بسیاری داشته است. وی نزدیک ۳۰ سال حکومت کرد و عمارت بزرگی ساخت که به "عمارت موسی خان" معروف است و امروزه سازمان میراث فرهنگی از آن محافظت می کند. بنای باعظمت عمارت موسی خانی از جمله بناهای دوران قاجار است که توسط موسی‌خان پسر شیخ‌الله ساخته شده است.

ورود به اندرونی بنای عمارت موسی خانی (شهربابک) از جبهه جنوبی امكانپذیر است بدین نحو كه در پشت سر در هشتی واقع شده كه با ۹۰درجه زاویه و گذشتن از دالانی طولانی به حیاط خانه راه می یابیم. در ضلع شمالی حیاط مركزی، ایوان در محور باریكه ها وسه دریها در طرفین آن به صورت قرینه واقع شده اند. در ضلع جنوبی بنا، با توجه به موقعیت زمین صرفا طاق نمایی ایجاد شده است. در ضلع شرقی و غربی نیز، پنج دری و در طرفین آن راهروها و سه دری به صورت قرینه قرار دارند. در بخش میانی حیاط مركزی فضای اندرونی حوض بزرگ مستطیل شكلی وجود دارد كه پیرامون آن را باغچه ها در برگرفته اند. در منتهی الیه ضلع غربی بنا و در پشت پنج دری ایوان، فضای بیرونی قرار دارد. این بخش از بنا نیز فضای مستطیل شكل مجزایی است كه در اضلاع شمالی جنوبی و غربی آن در امتداد دیوار، طاق نماهایی در ارتفاع پایین تر ایجاد شده است. در جلوی این بخش از بنا حوض بزرگ دیگری وجود دارد، ورود به این بخش از بنا نیز در ضلع شمالی حیاط و از میان طاق نماها امكان پذیر است. بنای باعظمت عمارت موسی خانی از جمله بناهای دوران قاجار است كه توسط موسی خان پسر شیخ الله ساخته شده است. شاید بتوان یكی از دلایل اهمیت بنای زیبای موسی خانی را تزئینات آن دانست كه به صورت گچبری و سیم در بخشهای مختلف نمای ساختمان اجرا شده اند.

از مهمترین تزئینات گچبری اجرا شده در بنای عمارت موسی خانی (شهربابک) می توان به نقوش حیوانی (كبوتر) ، نقوش گیاهی (سرو، گل و بوته) و نقوش هندسی (شمشه و قاب بندی) اشاره كرد.بنای زیبای موسی‌خانی تزیینات آن به صورت گچبری و سیم در بخشهای مختلف نمای ساختمان اجرا شده‌اند. مصالح به کار رفته در بنا خشت خام و گل رس، کاه، آهک، گچ، سنگ، چوب و شیشه است. نوع چوب‌های به کار رفته در درها و پنجره‌ها و ارسی‌ها از چوب گردو است و تمامی ستون‌ها و حایل‌ها از چوب درخت توت.

عمارت موسی خانی (شهربابک) سال ۱۳۷۲توسط فرمانداری و برنامه پیشنهادی و نظارت میراث فرهنگی مورد مرمت قرار گرفت. طی این اقدام عملیات پی چینی، كف سازی، آجركاری، برق كشی و مرمت تزئینات انجام شد و در حال حاضر عملیات محوطه سازی در حیاط اصلی آن در دست اقدام است.