خانه فروغ الملک

عمارت فروغ الملک در زميني به مساحت 1020 متر مربع در محور سنگ سياه ساخته شده است. اين بنا جهت استفاده مسكوني ساخته شده و شامل پاسدارخانه، آشپزخانه،‌ اسطبل، حمام و دو باب منزل مسكوني (مهمان سراي فدك فعلي و خانه فروغ الملك )‌مي باشد. خانه فروغ الملك در سه طبقه و شامل زیر زمین، طبقه همکف و طبقه اول است که دارای دو بخش بیرونی و اندرونی با دو حیاط جداگانه، عمارت شاه نشین، حوضخانه، حمام، آشپزخانه و … است. در دو قسمت شمال و جنوب دو اتاق پنج دری دارد. در ضلع شمال غربی سالن اصلی ساختمان به نام شاه نشین قرار دارد که دارای پنجره های گره کاری است. این شاه نشین به وسیله حوضخانه ای هشت ضلعی به قسمت اندرونی متصل میشود.

عمارت فروغ الملك در سال 1310 (اواخر دوره قاجار و اوايل دوره پهلوي اول) توسط فروغ الملك قوامي (داماد قوام بزرگ) احداث شد.

مرمت اين بنا در سال 1379 توسط سازمان عمران و بهسازي شهري شروع شد كه شامل تعويض سقف ها ، مرمت كليه آجركاري هاي نما ، تعويض در و پنجره هاي چوبي ، كاشي كاري حوض ها و مرمت سقف حوض خانه مي باشد. از سال 1327 تا اواسط دهه 50 با نام دبستان فروغ الملک مورد مورد استفاده آموزش و پرورش قرار گرفته است. این بنا از سال 1381 پس از مرمت و بازسازی در اختیار آقای حسن مشکین فام قرار گرفت و کاربری آن به موزه هنر معاصر فارس تغییر یافت. نقاشیهاى موزه هنر مشكين فام شامل مجموعه بسيار نفيس و متنوعى از آثار هنرمندان معاصر فارس است. در اين بخش آثار ۳۰ هنرمند كه معرف سه نسل از نقاشان معاصر فارس هستند، به نمايش درآمده است. آثار حجمى و مجسمه هاى هدايت الله يوسفى نيز در اين بخش قرار دارند. اشیاء موجود در موزه شامل صدها قطعه از هنری است که طی بیش از نیم قرن توسط ایشان تهیه و گردآوری شد و شامل دو بخش عمده آثار هنری خانواده مشکین فام و آثار هنرمندان معاصر فارس می باشد که بر حسب نوع اثرهنری و یا تکنیک و دوره آفرینش در قالب بخش هایی با آثار حجاری و نقش برجسته ، خوشنویسی ، نقاشی ، عکاسی ، هنرهای تجسمی و … تقسیم بندی گردید و به نمایش گذاشته شده است. نقاشی هاى موزه هنر مشكين فام شامل مجموعه بسيار نفيس و متنوعى از آثار هنرمندان معاصر فارس است. در اين بخش آثار ۳۰ هنرمند كه معرف سه نسل از نقاشان معاصر فارس هستند، به نمايش درآمده است. آثار حجمى و مجسمه هاى هدايت الله يوسفى نيز در اين بخش قرار دارند. كتابخانه موزه شامل صدها جلد كتاب و مجله هاى تخصصى است. بريده جرايد در زمينه فعاليتهاى هنرى، صدها كارت، بروشور، پوستر و كاتالوگ مربوط به رويدادهاى هنرى، آرشيو نوار، فيلم و سىدى شامل مصاحبههايى با هنرمندان برجسته فارس و ايران. فيلم گزارش نمايشگاهها و رويدادهاى هنرى، نشستها و جلسات هنرى و ادبى، فيلم زندگى و آثار هنرمندان بزرگ جهان، موزهها و مراكز مهم هنرى جهان. اتاق قدیمی موزه: در اين بخش فضاى يك اتاق قديمى همراه با مبلها، ميز، بخارى، صندوقچه، ويترين، بشقابهاى چينى قديمى، جعبه هاى منبت كارى شده گلدانها و… مربوط به خانواده مشكينفام وجود دارد. در بخش فروشگاه توليدات هنرى موزه شامل آثار هنرمندان فارس، ازجمله تابلو، كتاب، آلبوم، نوار، كارتپستال، پوستر، آثار حجمى و ساير تأليفات به فروش میرسد.

اسكلت و ساختار اصلي بنا در پي سنگ با ملات گچ ، ديوارها آجر با ملات گچ و خاك و در سقف تيرهاي چوبي با پوشش گل و خاك و كاه گل مي باشد. تزيينات اين بنا شامل تزيينات آجري ، تزيينات كاشي كاري ، نقاشي هاي سقف و نقوش بر روي سنگ ها به صورت حجاري شده مي باشد. هنر نقاشی روی سقفها یادآور هنر دوره زندیه است.

همه روزه بجز ایام سوگواری که موزه تعطیل است، در ساعاتی که بالا اشاره شد می توانید از آن بازدیدکنید.

اگر به بازدید از بنای تاریخی ارگ کریم خان رفتید، از خانه فروغ الملک که فاصله آن تا ارگ 10 دقیقه پیاده روی هست، نیز دیدن کنید.

«دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران.