خانه شیر محمدی گمیشان

خانه شير محمدي این بنا در خیابان اصلی به فرعی چهار راه قدیم گمیشان واقع است که امروزه خانواده آنه محمد حاجی شیرمحمدی در آن ساکن هستند. اين ساختمان یکی از بناهای دیدنی شهر گمیشان است که در حال حاضر رفیع ترین بنا در شهر گمیشان است. این بنا در سه/۳ طبقه با مصالح آجر و یا سقف شیروانی حلبی اجرا شده است.

قدمت بنا به اواخر دوران قاجاریه ، اوایل پهلوی بر می گردد و متعلق به خانواده شیر محمدی است.

آجرهای بکار رفته در ساختمان از آجرهای دیوار قزل آلانگ می باشد. برشهای زیبا حاشیه شیروانی و ناودانی، قوسها و جناغی های گچ بری سردرها و کنده کاریهای جلو و پیشخوان ایوان قابل توجه می باشد. هر طبقه دارای چهار اتاق با کف پوشها و پنجره های چوبی بوده و فضای داخلی اتاق ها دارای راهروی مرکزی و راه پله چوبی بوده که ارتباط دهندة اتاق ها و طبقات با یکدیگر است. طبقة زیرین این بنا در حکم سردخانه و سیلو برای انبار حبوبات و غلات بویژه گندم را داشت. مساحت سطح بنا حدود 200 متر مربع می باشد این بنا در سه طبقه احداث شده است . کشیدگی پلان بنا در جهت شرقی – غربی و جهت استقرار بنا شمالی – جنوبی است و نوع سازه بنا آجری و با اندود سیمانی است. نوع پوشش سقف طبقات از تیرهای چوبی و اندودهای گچی است . طبقه همکف بنا با پلکانی که در ضلع شمالی بنا قرار دارد حدود 60 سانتیمتر نسبت به سطح زمین پایین تر است . این طبقه دارای چهار اتاق است که دسترسی به آنها از طریق راهروی مرکزی که در میانه بنا قرار دارد ، امکان پذیر است . جنس درها و پنجره ها در تمامی طبقات چوبی است .ا رتباط به طبقه اول بنا از طریق پلکان آجری که در ضلع جنوبی بنا قرار دارد ، امکان پذیر است . این طبقه نیز دارای چهار اتاق است که دسترسی به تراس به آنها از طریق راهروهای مرکزی میانه بنا امکان پذیر است . تراس وسیعی در ضلع جنوبی بنا قرار دارد که دسترسی به تراس از طریق در چوبی دو لنگه ای که از درون راهرو باز می شود ، امکان پذیر است . ارتباط به طبقه دوم بنا از طریق پلکان چوبی که در راهروی طبقه اول است ، امکان پذیر است . طبقه سوم بنا هم شامل چهار فضا است که ارتباط با آنها از طریق راهروی مرکزی بنا امکان پذیر است . دو تراس کوچک بر روی راهروی مرکزی بنا در اضلاع جنوبی و شمالی قرار گرفته اند

چهار پنجره در ضلع جنوبی و شمالی بنا در دوسوی درب ورودی و چهار پنجره در ضلع شرقی بنا بصورت متقارن قرار گرفته است . نوع پوشش سقف بنا شیروانی سه تیکه و از جنس حلبی است که دارای هواکش زیبایی برای تهویه هوا در سقف نیز می باشد . از تزئینات بنا می توان به کنگره های آجری زیبا بر روی نمای خارجی بنا در اضلاع شمالی و جنوبی و قالب بندی آجری با روکش سیمانی در اطراف پنجره ها و درب ها اشاره نمود . طبقه همکف بنا توسط مالک مرمت شده است . ترمیم اندود و دیوارهای خارجی از عمده ترین دخالت ها در بنا است .

بنا به گفته اهالی، استاد قجر لازمی که انسانی متدین و تلاش گر، معمار این ساختمان بوده است. ایشان در عمر پربرکت خود بنای حدود ۵۰ – ۶۰ ساختمان را به پایان رسانده از جمله مهمترین آنها همین ساختمان ۳/سه طبقه شیرمحمدی و همچنین به ساختمانهای پاسگاه مختومقلی و پادگان گرگان اشاره نمود. استاد به سال ۱۳۵۱ شمسی وفات و در آرامگاه صفا ایشان به خاک سپرده شد