بارگاه احمد بن موسی (ع) شاه چراغ

حضرت سيد امير احمد (ع) ملقب به شاهچراغ، فرزند بزرگوار امام موسي كاظم(ع) و برادر حضرت فاطمه معصومه (ع) است. پسران امام هفتم بنا به مشهور نوزده نفر هستند. حضرت احمد بن موسی(ع) و محمد بن موسی(ع) از یک مادر که "ام احمد" خوانده میشد متولد شدند. ایشان در سنوات (198 تا 203 ه.ق) از طریق بصره عازم عازم خراسان شدند. اما به دستور مامون لعنت الله علیه و توسط سپاه قتلغ خان در شهر شیراز به شهادت رسیدند.

اولین بنای حرم مطهّرحضرت شاهچراغ(ع) را به زمان عضدالدوله دیلمی فرزند حسن ملقب به رکن الدوله از سلاطین آل بویه نسبت می دهند. (338 تا 317 هـ.ق) تعمیرات بنای قبلی واضافه نمودن ابنیه جدید در زمان اتابکان فارس(623 تا 659 هـ.ق) به دستور امیر مقرب الدین مسعود بدر الدین وزیر اتابک ابوبکر سعد زنگی صورت گرفته است. بعداً در سال 912 هـ.ق توسط شاه اسماعیل صفوی تعمیراتی در بقعه مطهّره انجام می گیرد. در سال 1141 هـ.ق به دستور نادر شاه افشار تعمیرات بعدی صورت می گیرد. اگر چه در زلزله های شیراز به خصوص در سال های 997 و 1239 هـ.ق بخش های عمده ساختمان حرم مطهّر ویران می گردد لکن با همت مسؤولین حرم مطهّر و مردم در زمان حسینعلی میرزا حاکم فارس(1239 هـ.ق) و فتحعلی شاه قاجار (1243 هـ.ق) مرمت و بازسازی می شود. آينه كاري سقف و ديوارهاي حرم نيز در سال 1305 ه.ق توسط استاد زين العابدين پايان يافته است.

افراد مختلفی در صحن و اطراف حرم مطهر دفن شده اند که از جمله مدفونین مشهور می توان به مقبره آيت الله شهيد سيد عبدالحسين دستغيب، مقبره حضرت آيت الله نجابت، مقبره بسمل شيرازي، مقبره داوري شيرازی، مقبره ميرزا ابوالقاسم سكوت، مقبره فرهنگ شيرازي، مقبره وصال شيرازي، مقبره سيد ماجد بحراني، مقبره علي بن احمد شيرازي، مقبره حاج محمد حسين حسيني شيرازي، مقبره صادق خان زند، مقبره جعفر خان زند، مقبره وقار شيرازي، مقبره حكيم شيرازي، مقبره ابوالقاسم شيرازی، مقبره توحيد شيرازي، مقبره عبدالوهاب يزدانی، مقبره ميرزا حبيب الله شريفي، مقبره عسكرخان، مقبره حضرت آيت الله سيد محمد طاهري و مقبره حضرت آیت الله شیخ عبدالحسین حائری شیرازی اشاره کرد.

صحن مرکزی مستطیلی است به مساحت چهارده هزار متر مربع که در اطراف آن 162 غرفه در دو طبقه ساخته شده است. عملیات نماسازی رواقها با آجر و کاشی به طرز زیبایی به دست استادکاران آستان مقدّس حضرت شاهچراغ (ع) به اتمام رسیده است. نرده های چوبی آن به سبک سنتی از چوب ساج ساخته و نصب گردیده و کف صحن مطهّر با سنگ گندمک فارس فرش شده است. با الهام از طرح های هنر اسلامی عملیات ساخت حوض صحن مرکزی انجام و مورد بهره برداری قرار گرفته است.در ساختمان حوض از سنگ های بزرگ نی ریز استفاده شده که در کارگاه سنگ تراشی آستان مقدّس به طرز زیبایی حجاری و نصب شده است.

در دهه کرامت یعنی حدفاصل تولد معصومه و رضا یک روز به عنوان روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی «شاهچراغ» تعیین شد. شورایعالی انقلاب فرهنگی در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۸۸ روز ششم ذیقعده یعنی پنجمین روز از دهه کرامت را به نام روز بزرگداشت احمدبن موسی شاهچراغ جهت ثبت در تقویم مناسبت‌های ملی- اسلامی کشور تصویب کرد. هر ساله در این روز مراسم های مختلفی در این محل برگزار می شود.

در جوار این حرم، موزه ای نیز قرار دارد که تاریخ تاسیس آن به سال ١٣٤٤ هجری شمسی باز می گردد. در این موزه با توجه به آثار و اشیاء موجود که بیشتر شامل نسخ خطی و اسناد و مدارک مربوط به آستان مقدس می شود، موزه ای هر چند کوچک در زاویه ای از حرم مطهر ایجاد شد. همچنین کتابخانه ای و درمانگاهی نیز وابسته به این حرم مشغول فعالیت هستند.