مشخصات امامزاده قاسم ازنا
قديمترين قسمت بنا را دروازه ورودي و گنبد خانه آن تشكيل مي دهد. كه داراي مشخصه هاي زمان ايلخاني وبرروي آن آياتي از قرآن كنده كاري شده است .گنبد امام زاده كه شانزده تركي است به صورت دو پوشه ساخته شده است. بر روي گريوگنبد شانزده ضلعي استوار شده است باني بقعه حضرت سيداحمد المدني ملقب به مير نظام الدين و سبب انتساب نام امام زاده قاسم تدفين دو امام زاده بزرگوار و زيد طالب ثراه در آن است.
ویژگیها امامزاده قاسم ازنا
بنای امامزاده قاسم ازنا مربوط به دوره ايلخاني ( قرن 8 هق.)وبه شماره 1757 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است .
سیمای عمومی امامزاده قاسم ازنا
بنای ساختمان متعلق به قرن‌های هشتم و نهم هجری قمری و معاصر با دوران تیموریان در ایران است و مشخصات ساختمان بقعه بیشتر ویژگی‌های معماری ترکی و مغولی را دارد.
گنبد ساختمان به رأس هرمی شکل است و دیوارهای آن مرتفع، ضخیم و آجری است. صحن حیاط این زیارتگاه تاریخی یک مربع کامل است که با آجر سنگفرش شده است. صحن داخلی بقعه اصلی تا ارتفاع پنج‌متر با کاشی‌های منقوش به گل‌وبوته زینت داده‌شده است.
نظم و شکل هندسی گنبد بسیار زیبا و درعین‌حال ساده است و دورتادور گنبد هشت دریچه برای تهویه هوا تعبیه‌شده است. سر در رفیع این زیارتگاه تاریخی که قدمت آن به حدود 700 سال می‌رسد دارای کاربندهای زیبا با اشکال هندسی منظم است.
بخش‌های مختلف بقعه امامزاده قاسم ازنا یک‌بار در دوره سلسله قاجار توسط یکی از مجتهدین وقت به نام سید محمد شفیع جاپلقی ملقب به آقا سید، تعمیر و بازسازی‌شده است.
باوجودی که شجره‌نامه امام‌زادگان (قاسم و زید) در دسترس نبوده و خواندن متن کتیبه کمربندی داخل بقعه نیز در حال حاضر دشوار است ولی اهالی روستای امامزاده قاسم (ع) معتقدند که این دو بزرگوار از نوادگان امام حسن (ع) هستند.
قدیم‌ترین قسمت بنا را دروازه ورودی و گنبد خانه آن تشکیل می‌دهد که دارای مشخصه‌های زمان ایلخانی است و بر روی آن آیاتی از قرآن کنده‌کاری‌شده است. گنبد امامزاده که شانزده ترکی است به‌صورت دو پوشه ساخته‌شده است و بر روی گریوگنبد شانزده ضلعی استوارشده است.
بدنه بنا از 3 طبقه تشکیل‌شده است. طبقه زیرزمین که همان سرداب‌هاست. طبقه دوم که شامل حیاط، رواق‌ها و گنبد خانه و طبقه اول شامل اتاق‌های مجزا است که برای استراحت زائرین آماده می‌شده است.
ورودی‌های طبقه اول و راه ارتباطی بنا به بیرون در چهارگوشه حیاط بقعه است و زائرین از طریق این ورودی‌ها به طبقه اول می‌روند و در هر قسمت طبقه اول اتاق‌هایی مستقل از هم قرار دارند که درگذشته برای استراحت زائران امامزاده استفاده می‌شده است.
ارتفاع پوشش گنبد از خط الراس گنبد تا سطح پشت‌بام 12 متر است.
کتیبه‌ای بر روی دروازه دو لنگه انتهای ایوان غربی امامزاده قرار دارد که تاریخ ساخت این در چوبی را در ماه محرم‌الحرام سال 738 هجری قمری نشان می‌دهد. در ساخت پی این بنا از قلوه‌سنگ‌های بزرگ و کوچک استفاده‌شده است و دیوارها و گنبد بقعه نیز از آجر و گچ ساخته‌شده‌اند.
