مشخصات منطقه حفاظت شده جهان نما
منطقه حفاظتشده جهاننما در ارتفاعی بین ۶۰۰تا ۳۰۸۶ متری از سطح دریا واقع شده است.
وجود دهکدههای ییلاقی قدیمی، آثار تاریخی و باستانی، وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی، وجود کوه، رودخانه، چشمه، انواع وحوش و پرندگان کمیاب و نوع پوشش گیاهی از جمله جاذبههای این منطقه است.
تاریخچه منطقه حفاظت شده جهان نما
از سال ۱۳۵۲ زیر نظر سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفتهاست. نام این منطقه از دهکده ییلاقی جهاننما گرفته شده که در حاشیه آن قرار دارد.
ویژگیها منطقه حفاظت شده جهان نما
جنگلهای جهاننما از نوع جنگلهای هیرکانی است که از قدیمیترین جنگلهای دنیا به شمار میرود. در مجموع ۶۰۷ گونه گیاه آوندی در این منطقه شناسایی شدهاست.
براساس آمارهاي ارايه شده متوسط بارندگي در منطقه جهان نما حدود ۴۴۰ميلي متر اعلام شده است. براين اساس زمستان اين منطقه سرد و در تابستان هواي مطبوع و خنكي دارد و وجود مه در فصول مختلف به خصوص تابستان يكي از عوامل تلطيف هواي است.
سیمای عمومی منطقه حفاظت شده جهان نما
درختانی همچون راش، پیرو، سرو کوهی، ممرز، مازو، بلند مازو، آزاد، سرخدار، نمدار، آلوچه جنگلی، بید، هفت کول، سیاه تلو، ارس، زرشک، و بوتهها و گلهایی چون گاوزبان، درمنه، کلاه میرحسن، مریم گلی، سریش، فستوک، شکرتیغال، قاصدک، اسپرس بوتهای، چوبک و انواع نسترن از مهمترین گیاهانی هستند که در این منطقه میتوان مشاهده کرد.
انواع پرندگان شکاری چون سارگپه جنگلی، کورکور، طرلان، قرقی، سارگپه پابلند، انواع عقاب، هما، دال، شاهین، دلیجه و انواع جغد در این منطقه زندگی میکنند.
کبک، تیهو، قرقاول، بلدرچین معمولی، فاخته، توکا، انواع دارکوبها، انواع چکاوکها و بادخورکها، هدهد و زنبورخوارها و دم جنبانکها، سنگچشمها و سسکها، چرخ ریسکها و سهرهها و کلاغها، قمری و کبوتر از دیگر پرندگان این منطقه هستند.
پستاندارانی همچون پلنگ، خرس قهوهای، گرگ، مرال، شوکا، قوچ و میش، کل و بز، وشق، گربه جنگلی، گراز، خارپشت، خرگوش، شغال، سنجاب، و گورکن نیز جهاننما را خانه خود ساختهاند.
بخشهای مرتفع جهاننما از بهترین رویشگاههای اُرِس و از زیستگاههای مناسب پرندگان شکاری متنوع مثل عقاب طلایی، هما و دال و همچنین کبکهای درشتجثه معروف به کبک دری است.
آثار باستاني زيادي نيز در روستاهاي حاجيآباد، چهارباغ، شاهكوه، چمن ساور، زيارت و ديگر محدودههاي منطقه حفاظت شده جهان نما جود دارد. از نظر وضعيت جغرافيايي بيشتر منطقه جهان نما كوهستاني بوده و ارتفاع منطقه آن از ۶۰۰متر در مرز شمالي اطراف شصت كلا تا سه هزار و ۸۶متر در كوه تل انبار در شرق منطقه و جنوب روستاي زيارت ميباشد. كوههاي معروف اين منطقه دوكالي درغرب، شاهپسند، كالت و چلستان در مركز، زبله، تلمبار و لنده كوه در شرق بوده و درههاي مهم آن شامل مغزي در غرب ، جلينك بلينگ در جنوب، سفيددره در مركز و تركت در شمال است.
با وجود كوهستاني بودن اين منطقه چشمههاي زيادي در آن وجود دارد كه از جمله نخودچشمه، سرخ چشمه، پيرزن چشمه، شربت، تول بنه، سوته، مازوكش، والديگاه، امام وردي، چهارسرا، چشمههاي اطراف محلات جلينگ بلينگ، حاجي آباد، مرادچشمه، تاجين چشمه و چشمه آبگرم زيارت است. همچنين رودخانههايي دراين منطقه جاري است كه از جمله ميتوان به چهارباغ در جنوب اشاره كرد كه در ادامه مسير به نام رادكان وارد استان مازندران ميشود، رودخانه فصلي سفيددره نيز در مركز اين منطقه قرار دارد. در درون منطقه حفاظت شده جهان نما همچنين آبشار زيارت وجود دارد كه در حدود پنج كيلومتري روستاي زيارت و در شمال شرقي اين منطقه است.
جهاننما در طبقه بندي جغرافيايي گياهي ايران جز بخش فرعي هيركان قرار گرفته كه اين بخش جنگلهاي شمال كشور را در برگرفته است.
زمان مناسب بازدید منطقه حفاظت شده جهان نما
منطقه حفاظت شده "جهان نما" در استان گلستان با چشماندازهاي زيبا و در عين حال ناشناخته ميتواند در همه فصول پذيراي ايرانگردان و گردشگران باشد.
شرایط استفاده منطقه حفاظت شده جهان نما
منطقه حفاظت شده جهانما در استان گلستان بين N3642 عرض شمالي و E5412 طول شرقي واقع شده است.
سایر اطلاعات منطقه حفاظت شده جهان نما
برج ۳۵متری رادکان معروف به «میل رادکان» درحاشیه این منطقه واقع است. گفته میشود که این برج مدفن یکی از اسپهبدان باوندیان طبرستان به نام ابوجعفر محمدبن وندرین باوندی است. آبشار زیارت از جاذبههای طبیعی این منطقه است که در حدود پنج کیلومتری روستای زیارت و در شمال شرقی این منطقه قرار گرفتهاست.
گفتني است ميل رادكان، جاده شاه عباسي، شهر باستاني تميشه، امامزاده روشنآباد، ابراهيم و چهاركوه، دهكدههاي ييلاقي درازنو و جهان نما و پارك جنگلي امام رضا(ع) از ديگر مناطق گردشگري شهرستان كردكوي است. بخش شمال اين شهرستان از زمينهاي جلگهاي هموار با شيب ملايم تشكيل شده و به زمينهاي بندرتركمن، رودخانه قرهسو و خليج گرگان منتهي ميشود. بخش جنوبي آن نيز از ارتفاعات البرز شرقي تشكيل شده كه حداكثر ارتفاع آن از سطح دريا در برخي از مناطق به سه هزار و ۵۰۰متر ميرسد.
نکات مثبت منطقه حفاظت شده جهان نما
جهاننما سالمترین و دستنخوردهترین جنگلهای میانبند (جنگلهای دامنه کوه) را در شمال ایران دارد. به همین دلیل از هنگام انقراض ببر مازندران در دهه ۱۳۳۰ مطالعات زیادی در این منطقه در مورد احتمال حضور این حیوان در آن انجام شده است چراکه از نظر کارشناسان محیط زیست شمال کشور، جهاننما تنها منطقه ایران است که زیستگاهی قابل سکونت برای ببر محسوب میشود.
منطقه تركت و پيرامون آن در منطقه حفاظت شده جهان نما بهترين زيستگاه حيات وحش ازجمله مرال، شوكا، خرس و گرگ است. اين منطقه به دليل شرايط خاص داراي حيات وحش غني شامل گونههاي كمياب و درمعرض خطر است