مشخصات عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری)
عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری) در زمینی به مساحت 20 هزار مترمربع و با زیربنای حدود 2 هزار و600مترمربع در دو طبقه زیرزمین و همکف بصورت ویلایی سه ایوانی احداث شده است و درخیابان مرکزی (خیابان امام خمینی) شهر رفسنجان واقع شده است.
تالارهای پاییزی و زمستانی در اضلاع غربی و شمالی بنا قرار گرفته اند ونسبت به تالار شاه نشین و حوضخانه کمی ساده تر اجرا گردیده اند این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره 6126 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
در زیر سقف ها و حاشیه راهروها و اتاق ها ی این عمارت نقاشیهای زیبایی با نقوش گل، گیاه ، میوه و حیوانات توسط دوتن از شاگردان کمال الملک ازرنگ طبیعی مزین شده است.
تاریخچه عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری)
مجموعه ِ ی تاریخی باقری شامل 2000 مترمربع بنا و زیر زمین، متعلق به ابتدای دوران پهلوی میباشد؛ این مجموعه در ابتدا باغ بوده که توسط معماری آلمانی، طرح بنا تهیه شده است، معمار آلمانی بنای آن را جهت دو طبقه پیش بینی نموده بود که در انتها به صورت یک طبقه به اجرا درآمد. ِ در زمان ساخت بنای عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری)، مجموعهی مذکور، محوطهی خارج از شهر رفسنجان قدیم محسوب میگردیده است.
ویژگیها عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری)
مصالح ساخت بنای عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری) شامل یک الیه خشت و یک الیه آجر بود؛ جالب آنکه آجرهای این بنا، در کورهای که در محوطهی باغ ساخته شده بود، تهیه گردیدند، و گفته میشود بازای هر هزار آجر 5 ریال پرداخت شد تا آجرها سابیده و مهیای بنا گردند؛ این بنا به طور تقریبی شامل 3 میلیون آجر است. دیوارهای مجموعه ِ ی تاریخی باقری با ضخامت بیش از یک متر، جملگی باربر و با سقف ً های تماما گنبدی شکل پوشیده شده اند؛ روی سقف، تعدادی بادگیر و نورگیر با قابلیت هدایت باد به زیر زمین نیز طراحی شده و به اجرا درآمده است.
بنای عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری) شامل 10 اطاق در ابعاد مختلف و منقش شده به نقاشیهای اصیل ایرانی روی حواشی سقف و دیوارها میباشد؛ نقاش این آثار، هنرمندی اهل اصفهان و از شاگردان کمال الملک بوده است، وی حتی بر بدنه ی دیوارها، بشکلی ِ حیرت آور، نقش چوب و زهوار و ... را باجرا در آورده است، که شما را وادار به ِ لمس دیوار خواهد نمود تا مقهور ِ هنر این نقاش گردید. استاد کار اصلی و مجری ساختمان استاد حسن مهریزی نام داشت که هنر دست او در قطعه قطعهی نازککاری خانه رخ مینماید، ایشان اهل رفسنجان بودند و با بند کشیهای برجستهی نمای آجری سازه، نوآوری خود را به اثبات رسانیده اند.
سیمای عمومی عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری)
ساختمان مجموعه ی باقری به شکل مرکز گرا از ایوان ورودی و راهرو به َس َرسرایی فراخ منتهی و از آنجا به اطاقهای بنا، توزیع می گردند. درب و پنجره ها، حتی پریز و کلیدهای برق ً تقریبا ً دست نخورده و برقرار، تماما یادآور سالهایی دور در قرن اخیر هستند.
بی شک در وصف معماری داخلی و نقاشی فضای اطاقها میتوان گفت که از سبک و سیاق سادهی دربها تا انتخاب تعمدی رنگها، همه وهمه حکایت َکلفی و ویژه بودن از بی ت معماری داخلی فضا دارند. اشیاء حفظ شده با ذائقهی وارث این ً ملک، احمد باقری عمدتا مربوط به زمان ساخت بنا بوده و مشتمل بر مبلمان، دکوریها، آویزهای سقفی با دقت خاصی چیده شده و رخ نمایی میکنند.
سه اطاق تو در تو، منتهی به مهمان َ خانه که کامال دست نخوده باقی مانده است، مملو از نقاشیهای ِ دیواری با تنوع شگرف رنگ و مزین به مبلمان، میز، اشیاء زینتی، طرح ِ دیواری و نقش زیبایی از شومینه و بخاری دیواری میباشد، در این فضا وجود اولین رادیوی وارد شده به شهر رفسنجان، جلوه گر ایامی است که به قول وارث، اهالی شهر شانه به شانه برای شنیدن مختصر آوایی از جعبه جادویی، ساعتها مینشستند.
عجیب اینجاست که تک تک اجزاء و اشیاء این بنای تاریخی، حاوی گذشتهی دور و دراز، از تاریخ شهر رفسنجان بوده؛ دو قطعه فرش دستباف که فضای بازشوی میانی منزل را مزین میکنند، خریداری شده از مرحوم دیل مغانی میباشد که محمد باقری پیش از قتل ایشان در جادهی زرند، از وی خریداری و به یادگار باقی نهاده است.
سایر اطلاعات عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری)
عمارت باقری رفسنجان (باغ باقری) در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۱۲۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
