خانه تیزنو دزفول

خانه تیزنو، از خانه های قدیمی دزفول و جاذبه های تاریخی استان خوزستان است که با مصالحی چون آجر و خشت و به شیوه یک ایوانه اصفهانی ساخته شده است. در دو طرف سردر ورودی این خانه، سکوهای کوچکی قرار دارد که به آن «خواجه نشین» می گویند و با هدف استراحت رهگذارن خسته یا نشستن فردی که در انتظار باز شدن در خانه است، ساخته شده.

از ویژگی های این خانه تاریخی، می توان به ثبت آن در فهرست آثار ملی ایران اشاره کرد.

با توجه به وضعیت آب و هوایی خوزستان و دزفول، فصل های بهار و زمستان زمان مناسبی برای بازدید از جاذبه های این استان هستند.

قدمت این خانه تاریخی به دوران صفوی بر می گردد که تغییرات عمده ای در دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی در آن شکل گرفت.

محله قلعه قدیمی‌ترین محله شهر دزفول بوده که در اصل به خاطر همجواری با قلعه نظامی که به خاطر حفاظت از پل ساسانی ساخته شده بوده به این نام شهرت یافته است.

پس از عبور از سردری بزرگ و زیبا وارد فضای سرپوشیده ای به نام ” هشتی ” می‌شوید که به عنوان فضای تقسیم کننده عمل می کند به شکلی که از سمت چپ آن به بیرونی (قسمت پذیرایی از میهمانان ) و از سمت راست آن به اندرونی‌ (فضای خصوص خانه) می رسیم. از نکات مثبت وجود هشتی، می توان به ایجاد محرمیت و ایجاد مانع برای نگاه مستقیم رهگذران از بیرون به فضاهای داخلی خانه اشاره کرد.

زیر سقف عرق چین هشتی رسمی بندی شده و این رسمی بندی ها از نوع دوازده ضلعی هشت و نیم هشت پرکار است. کفساری هشتی از جنس قلوه سنگ رودخانه ای است. با عبور از هشتی به فضای بیرونی خانه می رسیم که حیاط بزرگ و تماشایی آن جلب توجه می کند. نمای زیبای خانه با قوس های رومی و پنج و هفت با وجود تنوع خود تقارنی زیبا و تصویری باشکوه خلق کرده است.

فضای اصلی این خانه، همچون بسیاری از خانه های قدیمی درونگرا است. در این خانه شاهد یک ایوان اصلی در طبقه همکف و دو ایوان فرعی در طبقه اول خواهید بود و کفسازی حیاط با استفاده از آجرهایی با ابعاد ۲۰٫۲۰٫۳ صورت گرفته است.

خانه تیزنو دارای بنایی دو طبقه بوده و طبقه همکف آن با ۴ پله از سطح حیاط فاصله می گیرد و جلوی ایوان اصلی و اتاق‌های طبقه همکف صفه ای مشاهده می شود. همچنین، در نماهای داخلی و بیرونی این بنا و بالای طاق ها با استفاده از آجر خوون چینی های زیبا و ظریفی با طرح های متنوع اجرا شده که مورد توجه بازدیدکنندگان قرار می گیرد. نمای ایوان اصلی دارای ارسی است که تابش نور خورشید به قطعه شیشه های رنگارنگ آن، تصویری زیبا و تماشایی خلق می کند.

در دو طرف ایوان اصلی خانه تیزنو، اتاق های کوچکی ساخته شده که به آن ها “غلام گردش یا گوشوار” می گویند.