باغ دلگشا

عمارت باغ به شیوه معماری کاخ‌های ساسانی بیشاپور ساخته شده است که از یک تالار با چهار شاه‌نشین شکل گرفته است. این عمارت دارای سه طبقه و یک ایوان با دو ستون است. ساخت این عمارت در دوره زندیه انجام شده است. اين عمارت دو در ورودی در دو سوی ساختمان و ایوانی در طبقه میانی و رو به استخر روبروی ساختمان دارد، ايوان و بارگاهی كه نشانگر روزگار شکوه باغ است. مساحت این باغ ۵/۷ هکتار می‌باشد و سراسر آن را درختان نارنج و اندکی پرتقال فرا گرفته است. این درختان از میانه‌های فروردین تا میانه‌های اردیبهشت به بار می‌نشینند و شکوفه‌های سفید و زیبای آنها بوی خوش دل‌انگیزی را در هوا می‌پراکند.

سابقه آباداني و رونق باغ دلگشا به دوران پيش از اسلام و به دوره حکومت ساسانيان نسبت داده شده است.باغ دلگشا در دوره صفويه نيز از باغ هاي مهم و تفريحي شيراز بود. باغ دلگشا در دوره تیمور گورکانی در اوج آبادانی بوده تا جایی که گفته شده تیمور پس از دیدن آن، در سمرقند باغی را به همین نام بنا کرد. در فاصله دوره نادرشاه تا دودمان زندیه این باغ آسیب‌های فراوانی به خود دید و در زمان کریمخان زند باز آباد شد. در این باغ عمارت‌هایی مربوط به دوره قاجاریه دیده می‌شود.

این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۹۱۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نخستین کلاه فرنگی در ایران نیز در اين باغ ثبت شده است.

باغ دلگشا در جبهه شمال شرقي و در سمت جنوب تنگ آب خان و در بستري کوهستاني واقع شده است. این باغ در کنار قناتی موسوم به ماریز سعدی و در محدوده قلعه ای موسوم به کهندژ است. عمارت باغ دلگشا دارای آینه‌کاری‌هایی به همراه نقاشی‌های رنگ روغن با سقف‌هایی از چوب و گچبری‌هایی آراسته به نقش گل و بته است. در پیرامون ايوان عمارت بر روی گچ، شعرهایی از شوریده به خط نستعليق نگاشته شده است، روبروی ساختمان نیز حوض سنگی بزرگی جای گرفته است.

اگر به آرامگاه سعدی رفتید، حتما از این باغ و عمارت زیبا که در نزدیکی آرامگاه سعدی است، نیز دیدن کنید.

شهرداری شیراز– سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری- دانش نامه ویکی پدیا- خبرگزاری میراث فرهنگی