آرامگاه ملا محمد شهر آشوب

بقعه ملا محمد بر روی سکوی کرسی چینی شده ای به ارتفاع نیم متر از کف زمین با آجر و ملات گل بر پا شده است. پلان بقعه به شکل مستطیل می‌باشد که از دو بخش ستوندار (رواق) و بدنه اصلی بقعه تشکیل شده است. بخش ستوندار گرداگرد بخش اصلی بقعه قرار گرفته و شامل 8 عدد ستون فیلپای آجری در طول و 5 عدد ستون فیلپای آجری در عرض می‌باشد بین ستون ها با طاقنمای آجری هلالی اجرا شده است و در قسمت بالای طاقنمای آجری تزیینات آجری شامل دندان موشه ای، هره چینی وجود دارد.

مقبره ملا محمد شهرآشوب مربوط به دوره قاجار است؛ این بقعه در سال 1323 هجری قمری توسط معزالسلطان کلاگر محله ای یکی از افراد بانفوذ منطقه با توجه به معماری بومی و سنتی منطقه مازندران ساخته شده است.

این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۱۰۲۸۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

نمای بخش ستوندار (رواق) کاملا آجری می‌باشد و بین آجرها با ملات بند کشی شده است. در نمای آجری بخش ستوندار مشتوهایی در داخل ستونهای آجری قرار دارد که زیبایی بیشتری به بنا بخشیده است. در بالای دو طاقنمای ورودی شمالی و جنوبی با آجرسال 1323 برجسته کاری شده است. این تاریخ ساخت بنا می‌باشد که به تقویم شرعی مسلمانان (هجری قمری) حک شده است. قبر ملا محمد شهرآشوب به صورت هم سطح با کف می‌باشد و بر روی قبر صندوق چوبی با تزیینات گره چینی وجود دارد. در فضای داخلی بقعه در بدنه ضریح زیارتنامه جدید و قدیم بصورت چوبی وجود دارد. همچنین یک منبر چوبی با تزیینات چوبی و قرآن با رحل چوبی نسبتا جدید در فضای داخلی بقعه قرار دارد. وسایل برای استراحت و خوابیدن زائران در فضای داخلی بقعه قرار دارد. پوشش بقعه بصورت سفالپوش بر روی خرپای چوبی و با تزیینات چوبی شامل شیرسر در نمای اصلی بقعه نمایان می‌باشد. سقف بقعه از داخل قاب کوبی شده است. درهای چوبی در این بنا بصورت دو لنگه ای و یک لنگه ای با کتیبه و شیشه های رنگی می‌باشد.

وب سایت راسخون - دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر